Αντι-Τσουκνίδα

"Έμεινες ταμπουρωμένος στην ακτή,
σ’ ένα χαντάκι μες την άμμο.
Οι θάλασσες σου γίναν’ ένα τίποτα
κι η στάχτη η προφητική αφάνισε
τ’ αδέσποτα μαλλιά σου ..."

Αναγνώστες

Κυριακή, Δεκεμβρίου 16, 2007

Το ασφαλιστικό πρέπει να εξετάζεται πιο ουσιαστικά

Πριν κάποια χρόνια για τις ανάγκες ενός μαθήματος στο Πανεπιστήμιο είχα συνθέσει μια μικρή εργασία. Τώρα με την αναστάτωση για το "ασφαλιστικό", τη θυμήθηκα γιατί μέσα από εκεί θα μπορούσα να αντλήσω "τακτοποιημένη" σκέψη για την ουσία του προβλήματος με το οποίο συνδέονται ο μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό.
(Κυρία Φάνη μου, δεν είναι Κέρκυρα Πάλας και Ση Ντάιομοντς, αυτά εδώ..)

Αυτή η μορφή λοιπόν της ανθρώπινης δραστηριότητας είναι ένα παράδειγμα για την άμεση εξάρτηση της οικονομικής δραστηριότητας με τις κοινωνικές σχέσεις. Θα λέγαμε εμφανίζει την οικονομική δραστηριότητα ως μία κοινωνική σχέση, που μπορεί να εμπεριέχει πολλές άλλες.
Στα περισσότερα οικονομικά συγγράμματα η εργασία που προσφέρει ο άνθρωπος θεωρείται ως εμπόρευμα. Όμως πριν ακόμα προσφέρει τον εαυτό του στην αγορά ως εμπόρευμα, έχει περάσει από ένα πλέγμα κοινωνικών σχέσεων (οικογένεια, σχολείο, μικρόκοσμος των παιδικών και νεανικών χρόνων, υγειονομικό σύστημα κλπ.) που θα καθορίσουν, ως ένα σημείο, τι είδους εργασία μπορεί να προσφέρει.
Επίσης άλλες κοινωνικές σχέσεις, κοινωνικές κατασκευές και καταστάσεις (επίπεδο ανάπτυξης της κοινωνίας, μόδα, παιδεία, νομοθετικό σύστημα κλπ.) θα κάνουν τους άλλους να δεχτούν την προσφορά του πληρώνοντας καλά, ή, όχι και τόσο καλά, ή και να μην την δεχτούν καθόλου.

Κορυφαίο κοινωνικό και οικονομικό γεγονός ο λεγόμενος καταμερισμός εργασίας. Η διαφοροποίηση δηλαδή των δραστηριοτήτων και των λειτουργιών κατά τομείς (παραγωγή διοίκηση κλπ.) και κατά κοινωνικές ομάδες (εργάτες, υπάλληλοι, έμποροι, τεχνοκράτες).[1]
Ο καταμερισμός εργασίας ήταν κεντρική έννοια σε κλασικές κοινωνιολογικές αναλύσεις Για τον Μαρξ είναι η βάση της αλλοτρίωσης. Ο χωρισμός της εργασίας από τα μέσα παραγωγής και της πνευματικής από την υλική εργασία αποξενώνει τον εργάτη από το αποτέλεσμα των έργων του.
Ο Ε. Ντυρκάιμ, παρότι αναγνωρίζει την βιαιότητα αυτής της προσαρμογής του χαρακτήρα και των ικανοτήτων του κάθε προσώπου στις απαιτήσεις του συνόλου
[2], τελικά βλέπει ότι μέσα από τον καταμερισμό της εργασίας οι κοινωνοί οδηγούνται σε ένα άλλο ανώτερο τύπο αλληλεγγύης την οργανική, η οποία πηγάζει από την συνείδηση της αύξουσας αλληλεξάρτησης των ατόμων.
Και για τον Ταίνις είναι κορυφαίος σταθμός στη θεωρία του. Μέσω αυτού έχουμε την μετάπτωση από την κοινότητα στην κοινωνία. Από ένα μόρφωμα που βασίζεται στο συναίσθημα και το έθιμο σε ένα άλλο που στηρίζεται σε ένα πλέγμα λογικά διαρθρωμένων θεσμών.
[3]
Σημαντικά βήματα στην κοινωνική έρευνα είναι οι θέσεις των δύο τελευταίων. Από εδώ καταλαβαίνει κανείς και τη ζωτικότητα του σημερινού προβλήματος της ανεργίας: Αν «η εξαφάνιση της εργασίας ως βασικού συντελεστή της παραγωγής πρόκειται να αποτελέσει την κυριότερη υπόθεση που θα αφήσει σε εκκρεμότητα η καπιταλιστική κοινωνία», τότε οι άνθρωποι «σκουπίδια της ανάπτυξης» σε τι είδους κοινωνικότητα μπορούν να μεταπέσουν; Και αυτό γιατί δεν μπορούμε να φανταστούμε πως μπορεί να οργανωθεί μια κοινωνία η οποία δεν θα βασίζεται στο ιδεώδες και την λειτουργία της εργασίας.
[4] Κανείς δεν αρνείται το γεγονός ότι οι κλασσικοί της κοινωνιολογίας μελέτησαν και το ρόλο των ανέργων και μάλιστα έθεσαν τις βάσεις για τη μελέτη του σήμερα οξυμένου προβλήματος. Όμως οι προβλέψεις εικάζουν ότι τεράστιες μάζες πληθυσμού, ίσως το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων των ανεπτυγμένων χωρών, θα βρίσκονται στο μέλλον χωρίς ένα συγκεκριμένο επάγγελμα (= δείτε η λέξη μπορεί να ερμηνευτεί και ως "αποστολή") , χωρίς σχετική σταθερότητα στην απασχόληση, υπό τον όρο, βέβαια,ότι δεν θα υπάρξει κάποια σημαντική κοινωνική αλλαγή, ικανή να αντισταθμίσει τις βαθιές αλλαγές στο χώρο της παραγωγής.

Αλλαγή πρώτα απ’ όλα των παραδοσιακά διαμορφωμένων αντιλήψεων για την εργασία, τη σκοπιμότητά της, το χαρακτήρα της ως κοινωνικής σχέσης καιτου είδους των οφελών που μπορεί να προσφέρει στο άτομο και την κοινωνία .


Και το ερώτημα που έθεσε ο Μαρξ παραμένει. Αυτό το διαπιστώνει κανείς όταν βλέπει σε κείμενα σύγχρονων οικονομολόγων (μη Μαρξιστών μάλιστα), να κάνουν διαχωρισμό στην εργασία που κάποιος χαίρεται, γιατί έχει να κάνει με βαθύτερες του ψυχικές ανάγκες και στην επαναλαμβανόμενη τυποποιημένη εργασία , ψυχικά εξαντλητική και μάλιστα αυτό τον διαχωρισμό να τον συναρτούν με τις υφιστάμενες κοινωνικές και παραγωγικές σχέσεις
[5]
Η ορθολογική οργάνωση διεξαγωγής της εργασίας αποδυνάμωσε περισσότερο τη σχέση του εργάτη με το αποτέλεσμα της εργασίας του. Η ορθολογική οργάνωση διεξαγωγής της εργασίας είναι γεγονός του αιώνα μας και θεμελιωτής της ήταν ο αμερικανός μηχανικός
Τέιλορ. Στόχος του να μειωθεί το κόστος παραγωγής και να αυξηθεί ταυτόχρονα η παραγωγή. Η εκπαίδευση του εργάτη στοίχιζε ελάχιστα και ο μόχθος του περιοριζόταν σημαντικά.
Μια άλλης μορφής όμως κόπωση εμφανίστηκε που ονομάστηκε βιομηχανική κόπωση. Η εισαγωγή των Η / Υ απλά μεταβάλει το είδος της τυποποίησης, η μόνη διέξοδος στο πρόβλημα φάνηκε όταν οι εταιρείες άρχισαν να απευθύνονται στη σκέψη και την πρωτοβουλία των εργαζομένων.
[6] Φυσικά για τους περισσότερους «απασχολήσιμους» του μέλλοντος δεν θα υπάρχει η δυνατότητα χρήσης της εμπειρίας, της πρωτοβουλίας και της σκέψης τους, όταν θα απασχολούνται περιστασιακά σε εργασίες που καμιά σχέση δεν θα έχουν μεταξύ τους.
Έτσι δίπλα στο άγχος της επιβίωσης θα προστίθεται και η ανία, κάνοντας την κατάσταση προβληματικότερη.

Η εργασία, λοιπόν, στα οικονομικά βιβλία θεωρείται παραγωγικός συντελεστής. «Κεφάλαιο, εργασία και φύση είναι οι τρεις συντελεστές της παραγωγής που με την συμβολή τους παράγονται τα αγαθά, καταναλωτικά αλλά και αυτά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων αγαθών (κεφαλαιουχικά).
Το χαρακτηριστικό στοιχείο που κάνει την κάθε καταβολή ανθρώπινης προσπάθειας να είναι εργασία, είναι η ενσυνείδητη προσπάθεια να δημιουργήσει οικονομικά αγαθά.
Ανθρώπινο κεφάλαιο θεωρούνται από τους οικονομολόγους οι ικανότητες η εμπειρία και οι γνώσεις που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι στην διαδικασία της παραγωγής.
[7]

Σήμερα, δεδομένου ότι στις αναπτυγμένες χώρες οι περισσότεροι που μπαίνουν στην λίστα των ανέργων έχουν μια κάποια ειδικότητα (ή και αρκετές ειδικότητες) και μάλιστα αποκτημένη (ες) μέσα από σπουδές ( τις οποίες πάλι συνεχίζουν με την ελπίδα ότι η νέα τους ειδίκευση θα ανταποκρίνεται στην αγορά εργασίας), η οικονομία έχει
θέσει στο περιθώριο ένα σημαντικό κομμάτι ενεργού ανθρώπινου κεφαλαίου, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για επιτακτικές ανάγκες τις ανθρωπότητας, αν η οικονομία ήταν προσανατολισμένη διαφορετικά.

[1] Δ. Γ. ΤΣΑΟΥΣΗ:
Χρηστικό λεξικό Κοινωνιολογίας.
Εκδόσεις GUTENMERG ΑΘΗΝΑ 1984 ,
σελ.
122,124.
[2] ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Τ.
ΓΙΟΥΛΤΣΗ : ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ. Εκδόσεις ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ.
Θεσσαλονίκη 1985. 3η Έκδοση, Σελ
136.
[3] Δ. Γ.
ΤΣΑΟΥΣΗ: Η Κοινωνία του Ανθρώπου.
Εκδόσεις GUTENMERG. ΑΘΗΝΑ1983
σελ.584-587.
[4] JEREMY RIFKIN
:Το τέλος της εργασίας και το
μέλλον της. Εκδόσεις «Νέα σύνορα» Α. Α.
-
ΛΙΒΑΝΗ. ΑΘΗΝΑ 1996, σελ.
63-74, 359-373.
[5] JOHN KENETH
GALBRAITH: "Η Καλή Κοινωνια", Αθήνα
1997, :σελ 151-152.
[6] JEREMY RIFKIN :
Το τέλος της εργασίας και το
μέλλον της. Εκδόσεις «Νέα σύνορα» Α. Α. -
ΛΙΒΑΝΗ. ΑΘΗΝΑ 1996., σελ.
130-140,192-206, 334-341.
[7]
Θ.ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ- Θ.ΛΙΑΝΟΥ- Θ. ΜΠΕΝΟΥ - Γ.
ΤΣΕΚΟΥΡΑ- Μ. ΧΑΤΖΗΠΡΟΚΟΠΙΟΥ-
Γ.ΧΡΗΣΤΟΥ: Εισαγωγή στην πολιτική οικονομία.
Εκδόσεις GUTENMERG ΑΘΗΝΑ
1982, σελ20-21.

Τώρα, μετά από κάποια χρόνια, νομίζω πως έχω καταλήξει που είναι λύση:

Όχι αύξηση, αλλά δραματική μείωση των ωρών της τυπικής εργασίας! (Σε όλες τις χώρες, αρχής γενομένης από μία Πανευρωπαϊκή Ρύθμιση.)

Αντικατάσταση της υποχρέωσης αυτής με διαρκή εκπαίδευση και δράση για τις νέες ανάγκες της Κοινωνίας: Για παράδειγμα: Δράση για το Περιβάλλον, Ανατροφή των Παιδιών, Αντιμετώπιση των θεμάτων της Πολυπολιτισμικότητας, Δράση για τις Χώρες του "Τρίτου Κόσμου". Η Οικονομία και η Κοινωνία προχωρά και όλοι πρέπει να έχουμε οφέλη από αυτή την πρόοδο!

Από αυτή την άποψη, βαθειά μέσα μου, αισθάνομαι ότι έχουμε ένα πόλεμο.....

Κάποιοι τυχεροί δεν θέλουν να ανοίξουν την σπηλιά του πλούτου στους πολλούς.

Και το ασφαλιστικό είναι απλά μια μάχη!

10 σχόλια:

mania είπε...

Καλημέρα κομμούνι (ή κουμμούνι) μου,
Και γ..ώ τα κείμενα. Της Φάνης της το είπες;; για να θυμηθούμε και μια διαφήμιση.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Υπέροχο κείμενο, φίλε μου. Το θέμα είναι, λοιπόν, αν κάποιοι θέλουν να έχουμε κι εμείς μία τρυπίτσα στην ελπίδα. Η πλάκα είναι ότι μέσα στις άλλες ενδογενείς αδυναμίες της "δημοκρατίας" η φτώχεια και η ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού, φτωχαίνει την αγορά και την κυφκλοφορία του χρήματος που αποτελέι και την ουσία του συστήματος. Σύντομα τα "δημοκρατικά" οικονομικά συμφέροντα θα έχουν πληγεί, επειδή ακριβώς δεν θα υπάρχουν αγοραστές. Τότε θα κάνουμε λόγο για πολέμους (η Ιστορία διδάσκει).

Elias είπε...

Το κέιμενο, μοιάζει ως επίλογος/κατακλείδα στον γαμπρό του Μαρξ(Λαφαργκ),στο Δικαίωμα στην Τεμπελιά.Να προσθέσω,κάτι σύντομο: μόχθος και πλούτος, δεν αποτελούν σφραγισμένες αξίες,ουτε στεγανά του μέλλοντος.Αποτελούν νομισματοποίηση του ανθρώπινου χρόνου,νουμεροποίηση της καθημερινής ζωής ...

Elias είπε...

Το κέιμενο, μοιάζει ως επίλογος/κατακλείδα στον γαμπρό του Μαρξ(Λαφαργκ),στο Δικαίωμα στην Τεμπελιά.Να προσθέσω,κάτι σύντομο: μόχθος και πλούτος, δεν αποτελούν σφραγισμένες αξίες,ουτε στεγανά του μέλλοντος.Αποτελούν νομισματοποίηση του ανθρώπινου χρόνου,νουμεροποίηση της καθημερινής ζωής ...

VKP είπε...

Φίλε ΚC, αυτή είναι η λύση και πολλές άλλες που αποτελούν τον πραγματικό στόχο των ανθρώπινων κοινωνιών, την μετάβαση απο τον πολιτισμό της τυπικής εργασίας στον πολιτισμό του ελεύθερου χρόνου.
Μόνο που είναι πολύ λίγοι εκείνοι που απολαμβάνουν τέτοιου είδους κοινωνικά αγαθά σε σχέση με τους περισσότερους που ούτε τα βασικά αγαθά δεν εξασφαλίζουν με το μισθό τους. Αυτή είναι μία καθαρά ταξική αντίφαση του καπιταλισμού, πεντακάθαρη και σήμερα.
Η ΕΕ αναπαραγάγει αυτή την αντίφαση με λατρευτικό τρόπο μέσω των υψηλών πολιτικών των μεταρρυθμίσεων. Πανευρωπαϊκές διακηρύξεις του είδους που ζητάς αποτελούν μόνο ένα ξεστράβωμα απο τις πραγματικές επιδιώξεις των Βρυξελλών, δηλαδή την προλεταριοποίηση της εργασίας. Εκτός και αν το εννοείς ως μια αντίδραση σε αυτές τις πολιτικές.

VKP είπε...

Να προσθέσω επίσης ότι αυτή η αντίληψη περί κατάργησης της τυπικής εργασίας συμπίπτει πλήρως με τα νεο-φιλελεύθερα ιδεολογήματα περί "απελευθέρωσης" του παράγοντα εργασία σήμερα, προκαλώντας ιδεολογική σύγχυση στο τι εννοούμε με τις λέξεις "εργασία" σε αντίθεση με τον όρο "απασχόληση". Το δικαίωμα στην εργασία δεν είναι το ίδιο με το δικαίωμα στην απασχόληση.

Ανώνυμος είπε...

Kapitalistiko Koumouni:
δεν ξέρω γιατί δεν εμφανίζεται το νικ μου.
Να σημειώσω loiπόν VKP (ευχαριστώ για τον αντίλογο):
Λέω για Πανερωπαϊκή Ρύθμιση και όχι για διακύρηξη. Η ρύθμιση θα φορά την δραματική μείωση των ωρών εργασίας.. (Όχι γενικά αποσχόλησης, αλλά εργασίας. Δηλαδή αναφέρομαι σε ένα πλαίσιο που ο άλλος θα περιμέρνει επαγγελματική εξέλιξη , την ανάδειξη των δυνατοτήτων του, τη δημιουργία κτλ).
Δεν μίλησα πουθενά για κατάργηση της τυπικής εργασίας.
Και να προσθέσω και κάτι, που τώρα σκέφτομαι, πολλά από αυτά που γράφω ως απασχόληση του ελεύθερου χρόνου, μπορεί σε ένα άλλο κοινωνικό πλαίσιο να αποτελέσουν τυπική εργασία. Τα Νοσοκομεία π.χ. αρχικά στελεχωνόνταν από εθελοντές όσον αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό. Σήμερα έχουν αναδείξει μια εκατοντάδα ίσως επαγγελματικές ειδικότητες..
Γνωρίζω ότι ο αγώνας είναι ταξικός, αλλά εγώ μίλησα για τον στόχο του πολέμου...
Δείμο, Ελίας, Μάνια, ευχαριστώ

Aggelos Spyrou είπε...

Κοίτα να δεις τώρα φίλε μου,
που οι "λογικές" σκέψεις που θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο
ηχούν "ανέφικτες".

Κι οι όροι "πάλη" και "πόλεμος" ηχούν γραφικοί.

Έτσι βέβαια θέλουν κάποιοι να πιστεύουμε...

Ανώνυμος είπε...

ξαναβλέποντας τα σχόλια..
Δείμε: Το θέμα είναι να προλάβουμε τον πόλεμο και τον ολοκληρωτισμό με μια νέα επανάσταση.. ή Τουλάχιστον να έχουμε κάτι άλλο να προτείνουμε παγκόσμια!
Δικαίωμα όχι στην τεπελιά ΕΛίας, δικαίωμα στην ποιότητα ζωής!
Φίλε Αγγελε Σπύρου καλωσήρθες..
Το θέμα είναι ακολουθείς την κατεστημένη λογική;

Roadartist είπε...

"Κυρία Φάνη μου, δεν είναι Κέρκυρα Πάλας και Ση Ντάιομοντς, αυτά εδώ" Ολα τα λεφτά ...

ΓΝΩΣΤΟΙ, ΦΙΛΟΙ, ΓΕΙΤΟΝΟΙ

η δύναμη σου θάλασσα, η θέλησή μου βράχος

η δύναμη σου θάλασσα, η θέλησή μου βράχος





Πρόληψη επί της Ουσίας

ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ!!!

ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ!!!
δούρειος άνεμος του ΠΕΤΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ

ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για όλα τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα

ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για όλα τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα
http://www.kounia.org/

"ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΙΜΑΙ ΛΕΥΤΕΡΟΣ!"

"ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΙΜΑΙ ΛΕΥΤΕΡΟΣ!"
Νίκος Καζαντζάκης... Κι όμως σήμερα ταιριάζει κι εδώ!

Αρχειοθήκη ιστολογίου