Αντι-Τσουκνίδα

"Έμεινες ταμπουρωμένος στην ακτή,
σ’ ένα χαντάκι μες την άμμο.
Οι θάλασσες σου γίναν’ ένα τίποτα
κι η στάχτη η προφητική αφάνισε
τ’ αδέσποτα μαλλιά σου ..."

Αναγνώστες

Σάββατο, Μαΐου 03, 2008

Μια αφορμή για Θρησκειο- Παιδαγωγικές σκέψεις.


Το κέντρισμα που μου έδωσε το Μανιτάρι του Βουνού δεν μπορούσε να μ’ αφήσει ασυγκίνητο.
Έτσι αντί να του γράφω συνέχεια σχόλια, προσπαθώ εδώ να μαζέψω, κάποιες θέσεις.
Σχτόχος μου να καταδειχθεί ότι η
Ορθοδοξία ως Πολιτισμός και Κοινότητα, δεν έχει να φοβηθεί από μια αλλαγή στο μάθημα των θρησκευτικών, κάθε άλλο. Ίσως κλονισθεί η Ορθοδοξία ως κοσμική Εξουσία, αν και ούτε αυτό είναι βέβαιο.
Είναι αλήθεια ότι το μάθημα των θρησκευτικών υπηρέτησε την κυρίαρχη ιδεολογία (και όχι μόνο Μετεμφυλιακά, ή επί Χούντας, αλλά και επί Βενιζελισμού ακόμα την Αστική- Δημοκρατική), είναι επίσης ότι η μέση αντίληψη των εκπαιδευτικών το έβλεπε σαν την “Ηθική Θρησκευτική Διαπαιδαγώγηση” της Κοινωνίας.
Ας ξεκινήσουμε από τα υπάρχοντα πράγματα: Η πολιτεία σήμερα δεν χρειάζεται τον “χριστιανισμό” (και όχι βέβαια το εκκλησιαστικό φρόνημα) ως κυρίαρχη ιδεολογία για να υπάρχει.
Τα ίδια πράγματα που κάποτε προσπαθούσαν να στηριχτούν στις παραδόσεις του Ελληνορθόδοξου Έθνους, σήμερα στηρίζονται μια χαρά στην αποτελεσματικότητα της Οικονομίας και σε μια άλλη ορθοδοξία αυτής της «αγοράς»…
Από την άλλη η κοινωνία μας είναι τέτοια που τα θρησκευτικά δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως η πάλαι ποτέ “Ηθική Θρησκευτική Διαπαιδαγώγηση” : Να μεταφέρουν αυτόματα αξίες προς άμεση χρήση στους νέους.
Χώρια που πραγματικά αυτός ο επιλεκτικός τρόπος παρουσίασης του υπαρκτού θρησκευτικού πολιτισμού (και για τη χώρα μας) δημιουργεί συνθήκες ώστε να κατηγορηθεί η Πολιτεία για σκόπιμη προπαγάνδα.
Το μάθημα αυτό μπορεί κανείς να το εντάξει οργανικά στο σχολείο(σήμερα, αλλά πολύ περισσότερο στο μέλλον) μέσα μόνο από το ακόλουθο παιδαγωγικό στόχο: Να αναπτυχθεί ο αμοιβαίος σεβασμός όλων των θρησκειών και ο διάλογος τόσο μεταξύ τους, όσο και με το πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο υπάρχουν.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την γνώση βασικών στοιχείων του υπαρκτού θρησκευτικού πολιτισμού, όχι με ξερές γνώσεις, αλλά με έναν τρόπο που είναι δεμένος με τη ζωή. Βεβαίως από την άλλη είναι αναγκαίο ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον -λόγω τόπου- για την ελληνορθόδοξη παράδοση.
Αυτό έχει αρχίσει ήδη σιωπηλά να γίνεται και πραγματικά οι απόφοιτοι των πανεπιστημιακών θεολογικών σχολών σήμερα μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό, επειδή στην πλειοψηφία τους είναι ίδιας νοοτροπίας άνθρωποι με αυτούς που διδάσκουν τα άλλα μαθήματα. (Άλλο βέβαια είναι το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς χάνουν στην πορεία την επιστημονική και παιδαγωγική τους αυτοεκτίμηση, εξ’ αιτίας του αντιφατικού πλαισίου μέσα στο οποίο προσπαθούν να λειτουργήσουν)
Δεν μπορεί κανείς επίσης να ισχυριστεί ότι το μάθημα έχει παραμείνει όπως στο παρελθόν: Από την μεταπολίτευση και μετά το μάθημα άρχιζε να αλλάζει, η παντοειδής κατήχηση άρχισε να δίνει τη θέση της σταδιακά σε μια πιο ουδέτερη και κριτική τοποθέτηση απέναντι στην επικρατούσα θρησκεία.
Αυτό που δεν ξεπεράστηκε ήταν το αυστηρά ομολογιακό πλαίσιο του. Γιατί αυτό;
Μα καθαρά λόγω εξωγενών πιέσεων που οφείλονται σε ιδεοληψίες.
Και αυτό πολλές φορές έχει καταστροφικό αποτέλεσμα στην ποιότητα της ύλης που πρέπει να διδαχτεί και έτσι πολλοί εκπαιδευτικοί, γίνονται ήρωες προσπαθώντας να κάνουν το μάθημα ζωντανό κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Όταν ας πούμε στην τρίτη Γυμνασίου, θα μπορούσε να γίνει ένα ενδιαφέρον μάθημα ιστορίας των θρησκειών, όπου τα παιδιά θα μπορούσαν να κεντρίζονται συνεχώς με πρωτάκουστες πληροφορίες που να ταιριάζουν στην ηλικία τους από τους Σούφι του Ισλάμ, μέχρι την ιστορία του Ταλμούδ, τους Κουάκερους, την νύχτα του αγίου Βαρθολομαίου και γιατί όχι για τους Δεντρίτες Μοναχούς πρέπει να μπορέσουν να καταλάβουν και να απομνημονεύσουν θέματα της Ιστορίας Δογμάτων που είναι πολύ πάνω από το στάδιο γνωστικής τους ανάπτυξης και έτσι μόνο ως παπαγαλίες μπορούν να περάσουν. Γιατί όλο αυτό: Μα για να δικαιολογηθεί ο ομολογιακός χαρακτήρας!
Και βέβαια στην 3η Λυκείου, όπου θα μπορούσε να γίνει μια ουσιαστική αναφορά σε τέτοια ζητήματα δεν υπάρχουν ώρες.
Αναφέρθηκε στον διάλογο που έγινε στο blog του Μανιταριού ως θετικό το παράδειγμα Σχολείων στην Ευρώπη, όπου τα θρησκευτικά διδάσκονται από εντεταλμένους των διαφορετικών δογμάτων και θρησκειών. Σε αυτό το σημείο διαφωνώ κάθετα, διότι όλοι οι μελλοντικοί πολίτες θα ζήσουνε μαζί και ο καθένας πρέπει να γνωρίζει βασικά στοιχεία από τις πολιτιστικές ρίζες και τις αξιακές αναφορές του άλλου. Έτσι κι αλλιώς ακόμα και για αυτό δεν επαρεκεί ο χρόνος .
Οι συνειδητά ορθόδοξοι πιστοί δεν πρέπει να ενθαρρύνουν το διαχωρισμό. Τότε όλες οι θρησκείες και οι δικιά τους μαζί θα εμφανίζονται ως μια πραγματικότητα, μόνη της στο σύγχρονο πολιτισμικό στερέωμα, που δεν αντέχει να βρίσκεται μέσα σε ένα σώμα πολυτασικής πληροφόρησης, αλλά θα χρειάζεται την απομόνωσή του για να λειτουργήσει. Δηλαδή ταυτίζεται με την άρνηση του διαλόγου.
Ακόμα κι όταν κάποια θρησκευτικά δόγματα το απαιτήουν, οι Ορθόδοξοι πρέπει να ζητήσουν τα παιδιά τους να βρίσκονται στο κοινό θρησκειολογικό μάθημα!
Επειδή θεωρώ, ότι δεν είναι δυνατό να μιλά κανείς θεωρητικά για τέτοια ζητήματα, θα παρουσιάσω παρακάτω ένα συνοπτικό σχεδιάγραμμα ενός μαθήματος θρησκευτικών σε όλη την εγκύκλιο εκπαίδευση.
Θεωρώ, ότι στο Δημοτικό είναι ανούσιο να διδάσκει κανείς θρησκευτικά.
Ακόμα και σε πάρα πολλά εγχειρίδια Διδακτικής των Θρησκευτικών, λέγεται ότι ο άνθρωπος σε αυτές τις ηλικίες δεν έχει αναπτύξει ούτε την αφαιρετική σκέψη που χρειάζεται, ούτε έχει μπει σε ηθικά ερωτήματα του τύπου τι είναι Αγάπη, δικαιοσύνη.. κτλ.
Ορισμένα βασικά πράγματα έτσι κι αλλιώς το παιδί θα τα πάρει από άλλα μαθήματα.
Άντε στην 6η Δημοτικού να μάθει κάποια εξωτερικά στοιχεία, για τους τύπους των ναών, για τις στολές των κληρικών και τις άλλες ιεροπραξίες..
Στην Πρώτη και Δευτέρα Γυμνασίου μια Επιτομή της Ιστορίας των Θρησκειών με συνοπτικό τρόπο. Για παράδειγμα: Όταν άρχιζαν να καταγράφονται οι διηγήσεις της Π.Δ. τι συμβαίνει στην Ελλάδα, στην Κίνα, την Ινδία, και την Κεντρική Αμερική;
Η 3η Γυμνασίου θα μπορούσε να αφιερωθεί στην Βίβλο και τον ρόλο που έπαιξε στον πολιτισμό μας, αλλά με έναν τρόπο που δεν θα αφήνει απ’ έξω τις άλλες θρησκείες της Βίβλου (δηλαδή τους Εβραίους και το Ισλάμ). Και δεν μιλάω για κάτι διαφορετικό, αλλά για μεγαλύτερη αξιοποίηση της παιδαγωγικής τακτικής που υπάρχει και τώρα στα βιβλία της Α και Β Γυμνασίου.
Όλο το Λύκειο θα μπορούσε να χωρισθεί σε κύκλους με το διάλογο των Θρησκειών, αλλά και σημαντικών Εξωθρησκειακών θέσεων επίσης με άξονες βασικά ερωτήματα:
Το ερώτημα περί Θεού
Το ερώτημα περί Κόσμου
Το ερώτημα περί Ανθρώπου
Άνθρωπος και Θεός
Άνθρωπος και Άνθρωπος
Η κοινότητα των πιστών
Εμείς και οι Άλλοι

Εννοείται ότι σε όλα αυτά δεν θα γίνεται αναφορά μόνο σε θεωρητικό πλαίσιο, αλλά θα υπάρχει παρουσίαση των τελετών, διαδικασιών, ηθικών κανόνων, τέχνης, ιστορίας κλπ που σχετίζονται με το κάθε θέμα.
Αυτά ... περιμένω συζήτηση.

Στην Φωτογραφία η αιματοβαμένη Ιερουσαλήμ, Ιερή πόλη για 3 θρησκείες.

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

συμφωνώ απολύτως με τον τρόπο σκέψης και παρουσίασης του θέματος.

Μανιτάρι του Βουνού είπε...

Πολύ καλό το ποστ σου φίλε Τσουκνίδα.

Συμφωνώ στη βασική δομή της σκέψης σου, που έχει τους εξής άξονες, όπως τους καταγράφω με δικές μου έννοιες και λέξεις:

1) Έχει αυταξία το μάθημα της θρησκευτικής αγωγής και επομένως αποτελεί "προoδευτικού" τύπου φουνταμελισμό η όποια κατάργηση του μαθήματος, σε Ελλάδα, σε άλλες χώρες και στα Ευρωπαϊκά σχολεία.

2) Οι ορθόδοξοι είμαστε οι πρώτοι που οφείλουμε να επιμείνουμε στη λογική της ανοικτής σκέψης, ανοικτής κουβέντας χωρίς φόβο για την Αλήθεια της Πίστης μας.

3) Έχει τεράστια αυταξία η "ελληνορθόδοξη παράδοση" (γράφεις: "...Βεβαίως από την άλλη είναι αναγκαίο ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον -λόγω τόπου- για την ελληνορθόδοξη παράδοση...")

4) Οφείλει το μάθημα να έχει παρόμοια ταχύτητα με τα άλλα μαθήματα, πράγμα που σημαίνει να έχει παρόμοια χαρακτηριστικά (υποχρεωτικότητα, βαθμολογία, εξέλιξη) και φυσικά να διδάσκεται από καθηγητές (όπως σήμερα στην Ελλάδα). Αυτό σημαίνει όμως κι άλλη δουλειά ακόμα.

Σε ποια σημεία βάζω μια άλλη πινελιά (την έχω βάλει και στο Μανιτάρι του Βουνού):

Το μάθημα οφείλει να είναι μικτό στη Χώρα μας, στην οποία η Ορθόδοξη πίστη επιβεβαιώνεται ότι είναι «επικρατούσα»:
( http://www.tovimadaily.gr//Article.aspx?d=20080425&nid=8322739&sn=&spid= ).
α) Κεντρικός του πυρήνας το πολιτισμικό μάθημα (παρουσίαση π.χ. της Ορθόδοξης πίστης και ζωής ως Πολιτισμού, χωρίς να αφήνει καμιά πλευρά του απέξω).
β) Θρησκειολογική διάσταση για τους λόγους που αναφέρεις και όχι μόνο.
γ) Ομολογιακή διάσταση σε κάποιες τάξεις - ως μέρος του Ορθόδοξου πολιτισμού - για προσέγγιση βασικών αληθειών της ορθόδοξης πίστης μέσα από μεθόδους διαλόγου και πρακτικών.
δ) Ως μάθημα κυρίως γνωσιολογικό δεν μπορεί να αφήνει την πλευρά της πράξης απέξω. Εδώ τα μαθήματα φυσικών επιστημών έχουν εργαστηριακή πλευρά πια. Το πως και τι θέλει και άλλη κουβέντα.
ε) Στη λογική του ανοικτού σχολείου οφείλει ο καθηγητής να καλεί εκπροσώπους των διαφόρων γνωστών και αποδεκτών στην πολιτεία θρησκειών για συζήτηση στο σχολείο.
στ) Ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις αρχαίες θρησκείες της περιοχής, μπορούν να διδάσκονται στα πλαίσια της ιστορίας και μυθολογίας.
ζ) Ανάλογα με τις παιδαγωγικές αλλαγές στο σχολείο που θα φορά την πορεία του προς το λεγόμενο "ενιαίο σχολείο" θα μπορούσε να ανοίξει και διε-πιστημονικός διάλογος με κοινωνικές, ιστορικές ή φυσικές επιστήμες, περισσότερο παρά ψευτο-διαθεματικός…
στ) Αποδέχομαι εν μέρει την ερμηνεία για τα θρησκευτικά του παρελθόντος, αλλά οφείλουμε να μη πέσουμε στην ίδια παγίδα του 21ου αιώνα (συγκρητισμός και αγοραίο και πνεύμα και πρακτική).

ΥΓ Οι σκέψεις αυτές ξανατονίζω αφορούν την Ελλάδα, για την οποία δεν μπορούν να εφαρμοστού λογικές «πολυπολιτισμικού χυλού», αλλά μόνο σοβαρής διαπολιτισμικής προσέγγισης, με βαρύκεντρο την γνήσια ελληνορθόδοξη παράδοση, διευρυνόμενη με την παραμένει παραμελημένη (λόγω της «κοραϊδικής» ιδεολογίας του έθνους – κράτους0 οικουμενικότητα και καθολικότητά της.

Ανώνυμος είπε...

Ροϊδη, χαίρομαι που συμφωνούμε. Οι "ορθόδοξοι" πρέπει να καταλάβουν ότι όσο το μάθημα των θρησκευτικών παραμένει αντιφατικό, ή όσο (το χειρότερο) ρέπει προς την Κατηχήση, θα χάνουν περισσότερους νέους "πιστούς", από όσους η γενικότερη πολιτισμική δυναμική τους αφαιρεί.
Ειρήσθω εν παρόδω, το έργο του άλλου Ροϊδη "Πάππισα Ιωάννα", μου αρέσει πάρα πολύ και θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κανείς αποσπάσματά του στα θρησκευτικά.

Μανιτάρι στους 4 άξονες το ξέρεις ότι συμφωνούμε.
...

Ανώνυμος είπε...

εάν τα βάλω εγώ τα αποσπάσματα θα με χαρακτηρίσουν κακοπροαίρετο (τι πρωτότυπο) δεν ξέρουν όμως (οι λεγόμενοι χριστιανοί) ότι υπερασπίζομαι με σθένος το δικαίωμα έκφρασης όλων, ακόμη και των ορθοδόξων χριστιανών. Δεν δέχομαι όμως σαν κράτος και πολίτης να μπλέκουν στα πόδια μου, και όσο αυτό συμβαίνει, θα με βρίσκουν μπρος τους (εμένα και τους ομοίους μου).

...και κάτι άλλο που δεν τους αρέσει: Το ψάξιμο στην Ιστορία της Χριστιανοσύνης, σε αυτό όμως τους δικαιολογώ. Δεν είναι μια ιστορία που θα σε έκανε να νιώθεις περήφανος...

Ανώνυμος είπε...

Ροϊδη, καμιά μα καμιά ιστορία, δεν είναι τέϊο για αστές κυρίες (χι χι)
Αν είναι αναγκαίο να έχουμε μια ιστορία πολιτικώς ορθή, αψεγάδιαστη, "πακεταρισμένη", τότε αργά ή γρήγορα θα καταλήξουμε σε λογιών- λογιών φουνταμενταλισμούς.
Οι Χριστιανοί, δεν έπρεπε να ντρέπονται, αλλά σίγουρα θα έπρεπε να λυπούνται για κομμάτια της λεγόμενης εκκλησιαστικής ιστορίας...Αλλά πάντα είναι εδώ για να τη διορθώσουν με άξονα την ουσία της πίστης τους.
Όμως από αυτή και τις άλλες ιστορίες τελικά βγαίνει κάτι καλό.

Μανιτάρι. Προηγουμένως δεν πρόλαβα:
Ενώ στους άξονες συμφωνούμε, νομίζω ότι στην πραγματοποίηση δεν έχεις σημαντικές διαφωνίες με την παρούσα κατάσταση.

κι ας τα πάρουμε ένα -ένα
α. Η παρουσίαση της Ορθόδοξης πίστης δεν πρέπει να γίνεται ωραιοποιημένα. Για παράδειγμα μπορεί να γίνει αναφορά στις διαφορετικές τάσεις με τις οποίες προσσεγίζεται από τους Ορθόδοξους η σύγχρονη ηθική εξέλιξη.
Επίσης είναι ανεπίτρεπτο να μην παρουσιαστούν αρκετά το Ισλάμ (με όλα τα παρακλάδια του), η Εβραϊκή Θρησκεία, και τα Ανατολικά θρησκεύματα που είναι εδώ. Τέλος είναι αναγκαίο να παρουσιαστεί με ισότιμο τρόπο και όλη η αμφισβήστση της θρησκείας.
Επίσης βασικές αρχές με τις οποίςε προσεγγίζονται τα θρησκεύματα από την Κοινωνιολογία της Θρησκείας.
Αν το κάνεις μόνο αυτό, έχει τελειώσει ο σχολικός χρόνος. Ο χωρισμός της ύλης σε θεματικές περιοχές και όχι σε θρησκείες βοηθάει στο να μην χαθούν μαθητής και δάσκαλος και κάνει το μάθημα ζωντανό, όπως και κάθε διάλογος.
γ. Ενοείται ότι θα δωθεί βάρος στις ανάλογες θεματικές περιοχές στην παρουσίαση της Ορθόδοξης Ομολογίας (στην οποία ανάλογα με την δυναμική της τάξης, μπορεί κανείς να εστιάσει ιδαίτερα). Το ότι θα παρουσιάζεται διαλεκτικά θα βοηθήσει τους μαθητές να καταλάβουν καλύτερα. Και ας αποφασίσουν αργότερα ελεύθερα...
δ. συμφωνούμε
και στο ε. το θεωρώ αναγκαίο.
Όμως πρέπει να ψάξεις πολύ σε ποία ενορία θα τους πας.. Και αν τη βρεις θα πρέπει να είσαι ειλικινής και να πεις ότι αυτό που βλέπουν δεν είναι ο κανόνας!!!

Theoprovlitos είπε...

Θα αναφερθω στην τραγωδία του μαθηματος θρησκευτικών αναφερόμενος σε καποιο αλλο άμεσα συνδεδεμενο ζητημα με βαση την εμπειρια των παιδιων μου: Την εξομολογηση στα σχολεια. Διοτι η διδασκαλια των θρησκευτικων στα σχολεια γινεται με τον ιδιο τροπο που γινεται η εξομολογηση. Ξεπέτα.

Όταν λοιπον μαθευτηκε πως θα ερθει ο παπας στο σχολειο της κορης μου για εξομολογηση, τα καημενα τα παιδια φανταστηκαν πως επιτέλους θα βεθει και καποιος να ανοιξουν την καρδια τους, να που τον πονο τους, να λυσουν τις απορίες τους, να εκφρασουν τις ανησυχιες τους να εμπιστευθουν σοβαρα οικογενειακά προβλήματα. Αντ αυτου η επαφη με τον παπα ηταν ακρως απογοητευτική. Δεν προλαβαιναν να ανοιξουν το στομα τους και βρεθηκαν αντιμετωποι με ενα αθλιο ερωτηματολογιο αμαρτιων και παραπτωματων. Έσκυβαν στο τελος το κεφαλι και εφευγαν απογοητευμενα και ο παπας εχανε ΟΡΙΣΤΙΚΑ την ευκαιρια να κανει και κανεναν... προσηλυτισμο της προκοπής.

Συνεπως τα θρησκευτικά ΟΥΤΕ προσηλυτισμό δεν μπορουν να κανουν.

Την θεση μου, του Φινλανδικου μοντελου την κατέθεσα στο Μανιταρι του Βουνου. Σαφως πρεπει να γινεται και θρησκειολογικο μαθημα σημερα. Ειναι δυνατον να σκοτωνονται οι Σιιτες με τους Σουνιτες και εμεις να μην ξερουμε τι ειναι αυτό;

Αναφερθηκε και η σκοτεινη ιστορια της εκκλησιας και σωστα απαντησες τσουκνιδα. Αν και δεν ξερω για ποιο λογο πρεπει να παρουσιαζονται οι σκοτεινες σελιδες της οποιασδηποτε ιστοριας (παρα μονο σαν παραδειγματα προς αποφυγη.) Διαφορετικά η παρουσιαση αυτη μετατρεπεται σε προπαγανδα-αντιπροπαγανδα και ρεβανσισμο.

Και για να γινω πιο συγκεκριμενος, τι ειναι προτιμοτερο; προς χαριν της εθνικης συμφιλιωσης και ομοψυχιας να θαψουμε σκοτεινες ιστοριες της κατοχης και του εμφυλιου ή τουναντιον να τις βγαλουμε στο φως; Και θα μπορεσουν καποιοι να το αντεξουν; Αντεχουν σημερα καποιοι προοδευτικοι προς χαριν της αλήθειας να διδαχτουν τα παιδιά τους τα εγκληματα κατα της ανθρωποτητας που εγιναν σε σοσιαλιστικες χωρες από αθεϊστικες εξουσίες ή οποιος τολμησει να το ισχυριστει γινεται φασιστας;

Εdω θα κανω μια ερωτηση πονηρη. Κατω από ποιο πρισμα θα γινεται αυτη η παρουσιαση σκοτεινων σελιδων της εκκλησιας και με πια σκοπιμοτητα. Δηλαδη θα δανειστουμε επιχειρηματολογία από τα σχολικα εγχειριδια της Αλβανιας του Χοτζα και της ΕΣΣΔ; Θα απαξιωνουμε τους Ρωμαιοκαθολικους προβαλωντας τις σκοτεινοτερες σελιδες τους (π.χ. Ιερα εξεταση) ή πάλι Θα κραταμε ισες αποστασεις από ολα τα δογματα του τυπου "εσεις οι Ελληνες γιατι δεν τα βρισκετε με τους Τουρκους" και εσεις οι Χριστιανοι δεν τα βρισκετε μεταξυ σας, οδηγωντας σε μια New Age διαχριστιανικη αντιληψη και μοιραζοντας εξ ισου τις ευθυνες σε όλους;

Διότι θεωρω οτι η διαφαινομενη προσπαθεια αλλαγης ή μαλλον απαλλαγης της διδασκαλιας των θρησκευτικων των σχολειων δεν εχει σαν κινητρο την εξυγειανση της αλλα την πολεμική κατα της θρησκειας γενικοτερα. Και αυτο γιατι ΚΑΝΕΝΑ μαθημα στην Ελλαδα δεν διδασκεται σωστα. Επομενως προς τι ολο αυτο το ξαφνικο ενδιαφερον αναθεωρησης του μαθηματος της ιστοριας και των θρησκευτικων, των δυο μοναδικών μαθηματων που αποτελουν την ραχοκοκαλια της πολιτισμικης συνθεσης και ταυτοτητας ενος λαού μαζι με την γλωσσα;

Τελος θεωρω οτι καθε λαος εχει δικαιωμα να μεροληπτει υπερ της κρατουσης θρησκειας του την στιγμη μαλιστα που αυτη εχει παιξει μειζονα συνεκτικο ρολο ακομα και στην ύπαρξη του σαν εθνος και κρατος. Δηλαδη οσο κρινω απαραιτητη την διδασκαλια όλων των θρησκειων με σεβασμο, αλλο τοσο κρινω οτι η παρουσιαση δεν πρεπει να γινεται σαν ένα μενου αλα καρτ που το καθε παιδι θα διαλεγει με τον ιδιο τροπο που διαλεγει κανεις που θα παει τις διακοπες του.

Ανώνυμος είπε...

ΑΓΑΠΗΤΕ ΘΕΟΠΡΟΒΛΗΤΕ

Δεν πιστεύω ότι πράγματα σαν την Ελληνική Πολιτιστική Παράδοση κινδυνεύουν να χαθούν από την επαφή και τις νέες πληροφορίες.
Μα τα χρειάζονται σαν το φως, το χώμα και το νερό για να αναπτυχθούν. Τι άλλο είναι τα αιώνια Πλατάνια πέρα από ένα αρχικό σποράκι τόσο δα μικρό...

Οφείλουμε να είμαστε επιθετικοί βέβαια απέναντι στο αυτοεγκλωβισμό του ανθρώπου στον καταναλωτισμό, ανάμεσα στα άλλα και ιδεών...
αλλά αυτό είναι άλλο πράγμα από την προσκόληση στην οποιαδήποτε ταυτότητα.
Εγώ χωρίς Εσύ, Αυτός(οι) και Εμείς δεν υπάρχει..Μάλλον το πρώτο έρχεται έσχατο σε αυτή την ιστορία..
Υπό αυτό το πρίσμα έθεσα και το σχεδιάγραμμά μου δια το θρησκευτικόν μάθημα..

Και όλα αυτά για την Ελλάδα..

Διότι για το Χριστό δεν γεννάται καν λόγος, αυτός είναι "πετεινό του ουρανού"...

Ανώνυμος είπε...

Γεια χαρά,
Μου αρέσει η προσέγγισή σου, και επίτρεψέ μου ορισμένα σχόλια, γιατί πιστεύω ότι το θεολογικό μάθημα έχει μια απίστευτη δυναμική, και μια πολυτέλεια που δεν την έχουν άλλα μαθήματα: προσεγγίζοντας το φαινόμενο της θρησκείας μπορεί να μιλήσει και να αγγίξει τα πάντα που αφορούν τον άνθρωπο. Χωρίς αναστολές και περιορισμούς.

Πρώτα από όλα για κάθε ενδιαφερόμενο και για να μην γράφονται πράγματα άσχετα με την ιστορία και κυρίως τον χαρακτήρα του μαθήματος των θρησκευτικών παραπέμπω στο βασικότατο βιβλίο του Εμμανουήλ Π. Περσελή: «Εξουσία και Θρησκευτική Αγωγή στην Ελλάδα του 19ου αιώνα», εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα, 2004. Για τη συζήτηση που διεξάγεται σήμερα για τον μελλοντικό χαρακτήρα του μαθήματος, και τα διάφορα σενάρια: «Τα θρησκευτικά ως μάθημα ταυτότητας και πολιτισμού. Βόλος, 15-17 Μαΐου 2004. Εισηγήσεις σεμιναρίου», (Συνδιοργάνωση Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο με την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών στον Βόλου, υπεύθυνος: Παντελής Καλαϊτζίδης), Βουλή των Ελλήνων, Αθήνα 2005.Και ακόμη το αφιέρωμα του περιοδικού Σύναξη «Παιδείας Παιδέματα», αρ. 93, 2005.

Στη διάρκειά του, το μάθημα κατά κανόνα λειτούργησε ως ένα ηθικοπλαστικό μάθημα. Οι εκπαιδευτικοί ήταν οι φορείς μιας συγκεκριμένης άποψης που διαμόρφωσε και κατήχησε όλη τη νεοελληνική κοινωνία μετά την απελευθέρωση από την οθωμανική αυτοκρατορία.

Συμφωνώ απόλυτα ότι το κράτος σήμερα δεν χρειάζεται τέτοιου είδους δεκανίκια, αφού στηρίζεται σε άλλες ορθοδοξίες.

Ο θρησκειολογικός χαρακτήρας του μαθήματος είναι μάλλον και ο πλέον εφικτός, εφόσον βασική αρχή του δεν είναι η ομολογιακή πρόθεση αλλά η κριτική παρουσίαση των θρησκευμάτων: από την αρχαιότητα έως τις ασιατικές παραδόσεις, αφρικανικά συστήματα κλπ. Σαφώς σε αυτή την προσέγγιση ενυπάρχει και το στοιχείο της κουλτούρας, ο πολιτιστικός χαρακτήρας, άρα ισχυροποιεί την ανάγκη του στην εκπαίδευση, το νομιμοποιεί σε πολυεθνικές τάξεις. Αυτό βέβαια σημαίνει και μια άλλη κατάρτιση των θεολόγων, όπως για παράδειγμα γνώσεις εθνολογίας. Και σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να είναι άγευστοι πολιτισμού, αποξενωμένοι από τη ρέουσα κοινωνική πραγματικότητα.

Διαφωνώ με το σύστημα των διδασκόντων-εκπροσώπων θρησκειών. Εάν σκεφτούμε προσωπικές εμπειρίες από ιερείς-θεολόγους μάλλον είναι απογοητευτικές, αφού όφειλαν να υπερασπιστούν και να απολογηθούν για κάτι διαρκώς, αναπτύσσοντας άμυνες που μόνο αρνητικές επιπτώσεις είχαν στο μάθημα. Ας μη μιλήσω για το σκάνδαλο του δεύτερου μισθού (έστω και μειωμένου) όταν υπάρχουν αδιόριστοι. Οι λαϊκοί μια χαρά μπορούν να διδάξουν. Οι ιερείς ας διδάξουν στις ενορίες τους. Όπως και οι μουσουλμάνοι λειτουργοί, οι μουλάδες, οι βουδιστές μοναχοί ή οι ινδοί γιόγκι. Ο καθένας στο ναό του. Το σχολείο οφείλει να είναι υπερθρησκευτικό και όχι να πολώνει. Να ενώνει (πάλι συμφωνούμε) μέσα από τις διαφορές και όχι να οριοθετεί μέσα από τα σταυρουδάκια ή τα τσαντόρ.

@manitari
Την όποια αξία της Ορθοδοξίας ας την ανακαλύψουν τα ίδια τα παιδιά. Έτσι κι αλλιώς η λειτουργία των ενοριών και η αντιστοίχισή τους ως υποδείγματα τρόπου ορθόδοξου ζωής στα σχολεία της περιφέρειάς τους είναι προβληματική. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μένα βρίσκεται στον δάσκαλο που θα κατευθύνει τα παιδιά να ανακαλύψουν τις αξίες που κρύβονται σε μια παράδοση. Και αυτό είναι ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ, σήμερα. Και εδώ είναι και η γοητεία του μαθήματος. Όχι στην επιβολή αυθεντίας ή της μοναδικής αλήθειας αλλά της έμπνευσης να αναζητηθεί αυτή η προσωπική αλήθεια.

Γράφεις: «με βαρύκεντρο την γνήσια ελληνορθόδοξη παράδοση». Μα πόσο εφικτό είναι αυτό στις σημερινές συνθήκες; Και ποια είναι η γνήσια; Αυτό είναι ένα θέμα ανοιχτό. Το μάθημα εξελίχθηκε σχεδόν πάντα με την άνθιση ενός πιετισμού εισαγόμενου με κυρίαρχο έναν καθωσπρεπισμό, σε μια εποχή που όλα όφειλαν να μπουν σε τάξη... Μας ενδιαφέρει το μάθημα να είναι καθολικό ή να αφορά απλά μια ομάδα μαθητών; Η οικουμενικότητα ναι. Αυτό είναι το βασικότερο μήνυμα της εκκλησίας ως κοινότητας. Αλλά, μόνο στα λόγια. Στην πράξη η αδυναμία του ανθρώπου βλέπει και εφαρμόζει στην ιστορία σχήματα περίκλειστα, που μπορεί να μην λέγονται «ΕΘΝΟΣ» (που δεν σου αρέσει λόγω Κοραή) αλλά «ΓΕΝΟΣ». Στην ουσία δεν αλλάζουν πολλά... Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι αποκλείω την έμφαση στην ελληνορθόδοξη παράδοση. Το πώς θα γίνει αυτό είναι το θέμα. Με άλλα λόγια: πόσο οι Έλληνες αισθάνονται σήμερα ότι η Ορθοδοξία είναι κομμάτι της ταυτότητάς τους, ώστε να το διδαχτούν ως θεολογικό τα παιδιά τους; Κι αν ναι αυτά θα είναι τα «χριστιανόπουλα». Τα υπόλοιπα; μουσουλμανόπουλα και λοιπά παιδιά θα απαλλάσσονται; Μήπως πάλι μιλάμε για ένα ομολογιακό μάθημα;

@ roides
Δεν συμφωνώ μαζί σου όταν έμμονα γενικεύεις(ετε) και ισοπεδώνεις(ετε). Η ιστορία της χριστιανοσύνης με κάνει να ντρέπομαι αλλά να είμαι και περήφανος, όπως και κάθε ιστορία κάποιου άλλου θρησκεύματος που υπόκειται στην ανθρώπινη αδυναμία, ιδιοτέλεια αλλά και στο πάθος για τη δημιουργία, στην ποίηση, στο κάλλος, δηλαδή την πνευματικότητα. Προσωπικά με ενδιαφέρει πρωταρχικά να κατανοήσω τα λάθη μέσα στα ιστορικά τους συμφραζόμενα.

@ theoprovlitos
Το πρόβλημα ήταν ο κατάλογος με τα παραπτώματα σε αυτή τη βιομηχανική εξομολόγηση; μα αυτό είναι ένα απολίθωμα μιας άλλης εποχής που ο έλεγχος μέσω της εξομολόγησης ήταν ασφυκτικός. Ακόμη μια ένδειξη της ηθικιστικής χροιάς που είχε το μάθημα... Προφανώς ειρωνεύεσαι όταν μιλάς για προσηλυτισμό...

Επειδή θέλω να πω κι άλλα, σταματώ κάπου εδώ. Πιστεύω ακράδαντα ότι ένα μάθημα ανοιχτό, κριτικό στα λάθη της ιστορίας (βλ. εξάσκηση βίας, χρήση της θρησκείας ως ιδεολογικού μηχανισμού και άσκηση εξουσίας), που οφείλει να είναι πρωτοποριακό λόγω της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του, μπορεί να συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση των νέων παιδιών και να δουν τη δική τους παράδοση με φρέσκια ματιά, πέρα από την επιβολή του κύρους και τον φόβο του βαθμού.

Εάν το μάθημα των θρησκευτικών μπορεί προς αυτή την κατεύθυνση να αρνείται φανατισμούς, περιούσιους λαούς, να αφυπνίσει ΥΠΑΡΞΙΑΚΑ, μέχρι το σημείο να αλλάξει ζωές, να ανεκτεί τον ΕΤΕΡΟ, που είναι εν δυνάμει αδελφός, ε, τότε έχει σημασία να παραμείνει στα ελληνικά σχολεία.

Ανώνυμος είπε...

Αρντάλιον
ευχασριτώ για αυτά τα μεστά νοημάτων σχόλια που κατέθεσες εδώ.
Να συμφωνήσω ότι οι περισσότεροι απόφοιτοι θεολογικών σχολών θα χρειαστούν μια παραπάνω εκπαίδευση για να ανταποκριθούν σε ένα νέο πλαίσιο μαθήματος.
Έχουν όμως τις βάσεις πιστεύω για να "πατήσει" αυτή.

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

ΓΝΩΣΤΟΙ, ΦΙΛΟΙ, ΓΕΙΤΟΝΟΙ

η δύναμη σου θάλασσα, η θέλησή μου βράχος

η δύναμη σου θάλασσα, η θέλησή μου βράχος





Πρόληψη επί της Ουσίας

ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ!!!

ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ!!!
δούρειος άνεμος του ΠΕΤΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ

ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για όλα τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα

ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για όλα τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα
http://www.kounia.org/

"ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΙΜΑΙ ΛΕΥΤΕΡΟΣ!"

"ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΙΜΑΙ ΛΕΥΤΕΡΟΣ!"
Νίκος Καζαντζάκης... Κι όμως σήμερα ταιριάζει κι εδώ!

Αρχειοθήκη ιστολογίου