Aνανεωτές, Ριζοσπάστες & Πραγματιστές Β'

Πριν ξεκινήσουμε να μιλάμε για Ανανέωση και Ριζοσπαστισμό, καλό είναι να πούμε ότι και οι δύο έννοιες είναι απλά ιδιότητες, οι οποίες για να ορίσουν κάτι προϋποθέτουν μια αρχική ταυτότητα.
Άρα στην περίπτωσή μας αυτό που πρωταρχικά ορίζει τον χώρο είναι έννοια της Αριστεράς.
Αλλά και η Αριστερά, ως έννοια της πολιτικής έχει θεμελίωση στην Ιστορία (= αυτός που ζητεί να αλλάξει το κοινωνικο-οικονομικό καθεστώς). Ουσιαστικά βέβαια κι όσον αφορά την σύγχρονη εποχή έχει ταυτιστεί με τα ιδεολογικά ρεύματα του Σοσιαλισμού (Β' Διεθνής) και του Κομμουνισμού (Γ΄+ Δ΄Διεθνής).
Από αυτή την άποψη, έχω την γνωμημ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν κινδυνεύει να χαθεί γιατί αφήνεται ένας χώρος από άλλους ιστορικούς εν Ελλάδι κληρονόμους αυτών των ρευμάτων:
Από το ΠΑΣΟΚ( και την σύγχρονη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία), που κινήθηκε δεξιότερα και απαρνήθηκε τον δημοκρατικό μεν, βαθμιαίο, αλλά πάντως τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Επίσης  και από το ΚΚΕ που δεν μπορεί να "απογαλακτιστεί" από τον πρώη "υπαρκτό σοσιαλισμό.
Όταν δεν μπορεί να κατανοήσει ότι αυτή η εκδοχή του σοσιαλισμού έφτασε στο τέρμα, όχι γιατί την πρόδωσαν κάποια πρόσωπα ή κάποιες καταστάσεις, αλλά γιατί ήταν εντελώς πρωτόλεια και προδώθηκε από την ίδια την ανάπτυξη των κοινωνιών στις οποίες επιβλήθηκε, διότι δεν είχε δυνατότητες συνεχούς προσαρμογής  και έπεσε αναίμακτα σαν  "ώριμο φρούτο"...
 Όσο δηλαδή το ΚΚΕ πρεσβεύει έναν Κομμουνισμό ανεπίκαιρο, θα ευδοκιμούν και άλλες ..."παραφυάδες". Ύπάρχει λοιπόν ένας χώρος για να κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και αυτός ο χώρος- έστω και συγκυριακά- απειλείται από 2  πράγματα: 
1. Από μια συνολική μετατόπιση της κοινωνίας προς τα Δεξιά, γιατί μικραίνει η συνολικός πληθυσμός που μπορεί να διεκδικήσουν Σοσιαλδημοκράτες, Σοσιαλιστές και Κομμουνιστές μαζί. (Αυτό διαισθητικά νομίζω ότι συμβαίνει σε ένα βαθμό τους τελευταίους μήνες της κρίσης..)
2. Από μια  πίεση από τα δύο σύνορα αυτού του χώρου. Ήδη αυτό συμβαίνει μόνο με την λεκτική μετατόπιση του μεταεκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ ένα κλικ αριστερότερα. Φανταστείτε τι θα γινόταν, αν στην θέση του σημερινού ΚΚΕ είχαμε ένα "δογματικό"μεν, αλλά επί τοις πράγμασι λίαν ευέλικτο ΑΚΕΛ, ή ακόμα και το ΚΚΕ του Χαρίλαου Φλωράκη..
Θα υπάρxει λοιπόν ένας τέτοιος χώρος, χώρος ουσιαστικά των "ορφανών" του τέλους δυο ιστορικών ιδεολογικών ρευμάτων, με σκαμπανεβάσματα βέβαια, αλλά θα είναι χώρος επιβίωσης και όχι δυναμικής απάντησης στην κρίση του συστήματος.
Υπάρχει όμως και μιαν ελπίδα, που μένει να επαληθευτεί: Η δυναμική προωθητική απάντηση στην κρίση να προέλθει από την σύνθεση και σύνδεση αυτών των δύο ρευμάτων όχι σε "ομοσπονδιακό στυλ", όπως δυστυχώς ήταν μέχρι τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μέσω μίας ουσιαστικής επαναζύμωσης των υλικών, μιας σύνθεσης με υπέρβαση ταυτόχρονα των παραδοσιακών ταυτότητων, κομμουνιστών, ευρωκομμουνιστών, σοσιαλιστών, αριστερών οικολόγων, "ελευθεριακών σοσιαλιστών", τροτσκιστών, αλλά ακόμη και άλλων, νέων ή παλιών, που δεν προέρχονται από τη μαρξιστική φύτρα, αλλά συμφωνούν ότι "μία νέα κοινωνία είναι εφικτή"..
Αυτόν τον φιλόδοξο στόχο φάνηκε να έχει ο Αλέκος Αλαβάνος, το συμβολοποίησε και με ένα νέο άνθρωπο στην ηγεσία ( Τσίπρας) και γι' αυτό δημιούργησε έναν ούριο άνεμο.
 Όμως , πέρα από τις συγκυρίες  (Δεκέμβρης κλπ), άρχισε σιγά- σιγά να σβήσει όταν ακριβώς επιχειρήθηκε η " επαναζύμωση υλικών" και είτε τα υλικά δεν ταίριαζαν, είτε οι σεφ δεν είχαν την έμπνευση, είτε (και αυτό είναι το καλό σενάριο) χρειαζόταν και άλλη εμπειρία για να το πετύχουν..
Η απογοήτευση και η διάψευση με την σειρά τους δημιουργούν όλες αυτές τις ατομικές και συλλογικές ψυχολογικές καταστάσεις και συμπεριφορές που να δικαιολογούν όλα όσα στο προηγούμενο θέμα έγραψα.
Προσωπικά θεωρώ ότι λυδία λύθος για την αλχημία της επαναζύμωσης είναι ο κατάλληλος τρόπος κατανόησης και σύνθεσης του Ανανεωτικού και του Ριζοσπαστικού στοιχείου.
Ας πούμε, δεν είναι ανανεωτικός σήμερα, όποιος έχει κολλήσει στην ταυτότητα του ευρωκομμουνιστή. Ίσα- ίσα μπορεί να είναι βαθειά δογματικός από την πλευρά του: Ο ευρωκομμουνισμός εμφανίστηκε σε μία στιγμή που, πέρα από τις αντιφάσεις του "υπαρκτού",  η δυτική κοινωνία βρισκόταν σε μία φάση ανάπτυξης, αύξησης του οικονομικού, κοινωνικού και πολιτικού κεφαλαίου των εργαζομένων, τόσο που να μοιάζει ότι σε ορισμένα επίπεδα μπορεί να συμβεί και κάποιος "ιστορικός συμβιβασμός" για χάρη των κοινωνικών στρωμάτων που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί η Αριστερά.
Σήμερα, μετά από 3 σχεδόν δεκαετίες επιθετικότητας του Κεφαλαίου, ενάντια στις κατακτήσεις των εργαζομένων, όποιος δεν μπορεί να κατανοήσει το σχεδόν πολεμικό υπόβαθρο των διακυβευμάτων της πολιτικής, δεν εκπροσωπεί την ανανέωση της Αριστεράς, αλλά την μεταμφίεση της Δεξιάς.
Μια αυτούσια αναβίωση του ευρωκομμουνισμού, στην πραγματικότητα θα είναι ένα μόρφωμα της κρίσης της σοσιαλδημοκρατίας.
Ο ανανεωτής αριστερός ξεκινά από το ότι θέλει να αλλάξει το κοινωνικό σύστημα και έπειτα επεξεργάζεται ανανεωμένες προσεγγίσεις προκειμένου να το επιτύχει.
Το ίδιο συμβαίνει και με τον ριζοσπάστη, η έννοια του ριζοσπαστισμού έχει να κάνει πρωταρχικά προς τα μέσα. Δεν μπορείς να θέλεις να κάνεις τομές στην κοινωνία, όταν δεν είσαι έτοιμος να κάνεις τομές στην ταυτότητά σου.
    
       Πρακτικά τάσεις, κομματίδια κλπ, δεν βοηάνε την ανασύνθεση.( Και αυτό το είχε καταλλάβει ο Αλαβάνος, γι αυτό και η πρώτη του ιδέα ήταν η κατάργηση των τάσεων στο εσωτερικό του ΣΥΝ, αλλά δεν το πέτυχε.. Είπαμε, ας το δούμε  ως τους αρχικούς πειραματισμούς του σεφ για ένα πρωτοποριακό δημιούργημα....)

Βέβαια,  από την άλλη, επειδή υπάρχει πάντα το θέμα της ψυχολογικής ασφάλειας να κουβαλάει κανείς κάτι από την παλιό του  στο καινούργιο του σπίτι, μπορούν να κατανοηθούν μεταβατικά οι θεσμοί του παλαιού ΣΥΝ και του παλαιού ΣΥΡΙΖΑ.

Όμως από την επόμενη μέρα των εκλογών, πρέπει να βρεθεί χώρος για θεσμούς τουλάχιστον στον ΣΥΡΙΖΑ απευθείας εκλεγμένους από τη βάση, οι οποίοι μπορεί να λειτουργούν για ένα μεταβατικό διάστημα, παράλληλα με τους παλαιούς.

Μία πρόταση που μπορώ να κάνω, είναι ένα ολιγομελές προεδρείο απευθείας εκλεγμένο από τη βάση (Δεν είναι πάντα λάθος όσα βγαίνουν από το ΠΑΣΟΚ, ας δανειστούν αυτό που έφερε όχι για την εκλογή ενός, αλλά πέντε...) Το Προεδρείο μπορεί να ασχολείται με την καθημερινή διοίκηση του σχήματος, αφήνοντας χώρο στην Γραμματεία της ομοφωνίας, να ασχολείται με το πρόγραμμα και όλα όσα καταστατικά οριοθετούν τον χώρο..
Πέρα από το θέμα της δημοκρατικής νομιμοποίησης, είναι πρακτικά δύσκολες οι αποφάσεις με ομφωνία σε μία  συμμαχία όχι ισοδύναμων μεγεθών. Και δεν το θέτω από θέμα εκλογικών ποσοστών, αλλά από θέμα οργάνωσης, έκτασης, δυνατοτήτων. Ο ΣΥΝ είναι ένας οργανισμός απλωμένος  σε όλη την Ελλάδα, με ταμείο, πόρους, μέλη, αιρετούς σε πολιτικούς θεσμούς πολλών επιπέδων. Πολύ φοβάμαι ότι εκτός ίσως από ότι έχει μείνει από το ΔΗΚΚΙ του Τσοβόλα και ενδεχομένως την ΚΟΕ, καμμία άλλη συνιστώσα δεν μπορεί ούτε να συγκριθεί με αυτό το κριτήριο.. Είναι φυσιολογικό λοιπόν να δημιουργείται ηγεμονισμός,  ή οι φόβοι για ηγεμονισμό να παραλύουν πολλά πράγματα.
Με την ευκαιρία επίσης της εκλογής του νέου οργάνου θα  μπορέσει να γίνει και ένα άνοιγμα στους ανένταχτους ...

Τελειώνω λοιπόν με μία πρόταση που ενδεχομένως να διασώσει τον ΣΥΡΙΖΑ, αμέσως μετά τις εκλογές..