Αντι-Τσουκνίδα

"Έμεινες ταμπουρωμένος στην ακτή,
σ’ ένα χαντάκι μες την άμμο.
Οι θάλασσες σου γίναν’ ένα τίποτα
κι η στάχτη η προφητική αφάνισε
τ’ αδέσποτα μαλλιά σου ..."

Αναγνώστες

Πέμπτη, Ιανουαρίου 07, 2010

Το βαθύτερο αίτημα της Ιστορίας

Έγραψα χθες για τον Μεγαλέξανδρο.
Είναι τουλάχιστον ανώριμο να υποτιμάς το παρελθόν και να χαρίζεις σύμβολα, εξ αιτίας μιας παντελώς αβασάνιστης ιδεοληψίας, σε ανθρώπους που δεν τους ανήκουν.
Σήμερα ωστόσο θέλω να συμπληρώσω και κάτι άλλο.
Όλοι οι μεγάλοι στην βάση των πόθων, των αναγκών και των ελπίδων των πολλών γίνονται μεγάλοι και βεβαίως χάρη στις δίκαιες ή άδικες θυσίες των λαών.
Όλες οι ελευθερίες, όλες οι συνεργασίες, όλες οι επιμέρους "οικουμενικότητες" καθρεφτίζουν μια βαθύτερη ανάγκη που ανιχνεύεται στην Ανθρώπινη Ιστορία. Ένα "Τέλος", όπως θα έλεγε και ο Αριστοτέλης στον Αλέξανδρο, παρόλο που και ίδιος ο φιλόσοφος, παιδί της επόχής του όπως όλοι μας, δεν μπορούσε να φανταστεί κοινωνικά ένα τέτοιο "Τέλος".
Ένα "Τέλος" που ταυτόχρονα μακροσκοπικά είναι και το βαθύτερο αίτημα της Ιστορίας. Ποιό είναι;
Μας το λέει το έξοχο ελληνικότατο τραγούδι με τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη σε ποίηση του Κ. Βάρναλη.
Μη βιαστείτε να με κατατάξετε και να κατατάξετε και τον εαυτό σας.
Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούμε να διαφωνούμε στον δρόμο, αλλά κάπου εκεί θέλουμε να φτάσουμε. Σκεφτείτε το.

7 σχόλια:

Meropi είπε...

Χμμμμμ Διεθνιστής ο Μ. Αλέξανδρος ή Κατακτητής? Ακόμα ταλαντεύομαι. Βέβαια ως Κύπρια του τρέφω μια συμπάθεια. Γιατί απελευθέρωσε την Κύπρο από τους Πέρσες το 332 π.Χ. και ακολούθως οι Κύπριοι βοήθησαν με στρατεύματα και πλοία το Στρατηλάτη στην εκστρατεία του στην Ασία.
Επειδή λίγο μπερδεύτηκα (είμαι και λίγο αργόστροφη), την μπαλάντα του Κυρ Μέντιου, γιατί την έβαλες Κουμμούνι μου? 'Εχει σχέση με την πορεία του Μ. Αλέξανδρου? Αν έχει κάποια σχέση νομίζω ότι η θέση του Βάρναλη είναι αρνητική έναντι του Στρατηλάτη. Ή κάνω λάθος?

ο δείμος του πολίτη είπε...

Βασικά κάθε στρατηλάτης εκφράζει την εποχή του και τη σκέψη της κοινωνίας τότε. ¨Οσο και αβίαστα να λέμε ότι οι κατακτήσεις γίνονται σε βάρος των λαών, οφέιλουμε να δεχτούμε ότι αυτές γίνονται με τη λαίκή συμφωνία. Σε άλλη περιπτωση, δε θα προλάβαιναν να κινηθούν και θα είχαν πιέσεις ή αντασίες κλπ. Έτσι, ουσιαστικά αναφορεύω το λαό σε κατακτητή κι όχι το στρατηλάτη, που ως γένημμα της εποχής του εξέφραζε αυτές τις τάσεις κι αντιλήψεις.

kariatida62 είπε...

Για μένα,η μελέτη της Ιστορίας αφορά τη γνώση του παρελθόντος για την κατανόηση του παρόντος και το σχεδιασμό του μέλλοντος... Η γνώση της Ιστορίας είναι βασικό στοιχείο για τον προσδιορισμό της ιστορικής συνείδησης και της ιστορικής σκέψης.
Γι'αυτό και αγανακτώ μ'όσους προσπαθούν να την αλλοιώσουν για την εξυπηρέτηση διαφόρων σκοπών!
Για το βαθύτερο αίτημά της δεν έχω προβληματιστεί, ίσως γιατί δεν την συνδέω σαν επιστήμη που ασχολείται με την φιλοσοφία.
Η μπαλάντα του κυρ-Μέντιου, φοβάμαι, ότι και μένα δεν βοήθησε να διακρίνω την σχέση της!
Θα χαιρόμουν εαν μας έλυνες τα ερωτηματικά που γεννιούνται και σε μένα αλλά και στην παραπάνω φίλη Μερόπη!

γρηγόρης στ. είπε...

Απλά να συμπληρώσω ότι η ιδεολογική χρήση της ιστορίας αποτελεί ανέκαθεν ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία στα χέρια των όποιων επιτήδειων.

Καλή Χρονιά!

Ανώνυμος είπε...

Μερόπη, Καρυάτιδα, τα λίγα που έγραψε ο Δείμος νομίζω ότι γενικά εκφράζουν και μένα (καλημέρα Δείμε).
Η μπαλάντα, δεν έχει κάποια άμεση σχέση με τον Αλέξανδρο, απλά με τις σκέψεις που μου γέννησαν οι σημερινές διεκδικήσεις που εμπλέκουν το όνομα του.
Έγραψα, αυτά που έγραψα, στην προηγούμενη ανάρτηση, αλλά μέσα μου, συνέχιζε το ερώτημα, μήπως θεωρήσει κάποιος ότι, έστω και στο οικονομικό πεδίο, είμαι εθνικιστής ουσιαστικά.
{Ειρήσθω εν παρόδο, από μια τέτοια ανάγνωση μπορεί και να πληρώσουμε στο εγγύς μέλλον την επέκταση στα Βαλκάνια των ελληνικών κεφαλαίων, που δεν είναι ελληνικά, με αντίστροφους ριζοσπαστικούς εθνικισμούς.}
Τυχαία ψάχνοντας στο ίντερνετ, έπεσα πάνω στο τραγούδι και πραγματικά αισθάνθηκα ότι με "δονεί" ακόμα: Στα πολύ νεανικά μου χρόνια υπήρξα Κομμουνιστής (σκέτα - νέτα). Σήμερα- αν και γράφω "καπιταλιστικό κουμμούνι" (για να δείξω χιουμοριστικά ότι δεν υπάρχουν "στεγανά") βασικά παραμένω μη δογματικός Κομμουνιστής, τουλάχιστον ως προς τα οράματα.

"Έχει η πλάση κοκκινίσει", λέει ο Βάρναλης και ασφαλώς ως παιδί της εποχής του το συνδέει αυτό με την Σοβιετική Επανάσταση.
Εμείς ωστόσο, αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί το κόκκινο έγινε το χρώμα-σύμβολο των κομμουνιστών.

Σίγουρα η ιστορία ως επιστήμη, πρέπει να διακρίνει με αυστηρότητα τα όρια της από την ιδεολογία και ιδιαίτερα από την χρησιμοθηρική χρήση των πορισμάτων της, να "καθαρίσει" όσο γίνεται τα εργαλεία της, αν και όπως όλες οι ανθρωπιστικές επιστήμες, δεν μπορεί να είναι εντελώς "καθαρή", όχι τόσο εξαιτίας της σκόπιμης ή της αθέλητης "εθελοτυφλίας" των ερευνητών, αλλά διότι η κοινωνία που για αυτήν γράφεται, έχει κάθε φορά συγκεκριμένες δυνατότητες κατανόησης και ανάλυσης και συγκεκριμένες πολιτισμικές ανάγκες που πρέπει να "καλύψει" και μέσω της ανάγνωσης της Ιστορίας.

Όσον αφορά τη φιλοσοφία ως μετα-επιστήμη, ασφαλώς και συγκεφαλαίωνει τα πορίσματα των επιστημών, άρα και της Ιστορίας, μαζί με το γενικότερο περιρρέον πολιτισμικό κλίμα της κάθε εποχής.
Όσον αφορά πάλι εμένα, από όσα ξέρω, από όσα κατανοώ και από όσα θέλω (δεν μπορείς ποτέ να τα ξεχωρίσεις απόλυτα αυτά), προκρίνω την εξελικτική σπειροειδή κίνηση του κόσμου και του ανθρώπου. Δεν με καλύπτει μόνο ο κύκλος. Με βάση λοιπόν το σχήμα της σπείρας θεωρώ ότι κινούμαστε παρά τα σκαμπανεβάσματα όλο και περισσότερο προς την ελευθερία και προς την ενότητα και αυτό δεν το βλέπω εσχατολογικά, δηλαδή ότι κάποια στιγμή θα φτάσουμε κοινωνικά σε "παραδείσιες καταστάσεις", αλλά δυναμικά ότι είναι κάτι που κινεί τον άνθρωπο να ξεπερνά σαν τον αθλητή τον εαυτό του, χωρίς ποτέ να υπάρχει τέρμα.

Ανώνυμος είπε...

Γρηγόρη να συμπληρώσω, αν δεν καλύφτηκες, ότι άλλο η ιδεολογική χρήση της Ιστορίας και άλλο οι σκέψεις πάνω στην Ιστορία. Αν δεν έχει σημασία για το μέλλον, τότε γαιτί μελετάμε το παρελθόν.
Μα το μέλλον δεν είναι δυνατόν να το φτιάξουμε μόνο με εργαλειακό λόγο και χωρίς δημιουργική φαντασία, χωρίς ελπίδα, χωρίς στόχους, χωρίς ελπίδες και οράματα.
Ο ώριμος καπιταλισμός μας ίσως από αυτό να πάσχει. Αρνήθηκε "τις μεγάλες διηγήσεις" και απλά ανακυκλώνει τις σέχτες του.

γρηγόρης στ. είπε...

Συμφωνώ και επαυξάνω!

ΓΝΩΣΤΟΙ, ΦΙΛΟΙ, ΓΕΙΤΟΝΟΙ

η δύναμη σου θάλασσα, η θέλησή μου βράχος

η δύναμη σου θάλασσα, η θέλησή μου βράχος





Πρόληψη επί της Ουσίας

ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ!!!

ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ!!!
δούρειος άνεμος του ΠΕΤΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ

ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για όλα τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα

ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για όλα τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα
http://www.kounia.org/

"ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΙΜΑΙ ΛΕΥΤΕΡΟΣ!"

"ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΙΜΑΙ ΛΕΥΤΕΡΟΣ!"
Νίκος Καζαντζάκης... Κι όμως σήμερα ταιριάζει κι εδώ!

Αρχειοθήκη ιστολογίου